Twaalf jaar later, op 25 augustus 1989, passeerde de ruimtesonde
Omgerekend zagen de onderzoekers Farout dus op een slordige 18 miljard kilometer van de zon – maar liefst 3,5 keer zo ver als Pluto (34 AE). “2018 VG18 is het verste zonnestelselobject ooit waar genomen,” vertelt sterrenkundige Simon Portegies Zwart (Universiteit Leiden), “een prachtige ontdekking.”
Op 31 maart 2022 werd gemeld dat K2-2016-BLG-0005Lb de meest verre exoplaneet was die door de Kepler-telescoop was ontdekt, op 17.000 lichtjaar afstand. Van de schurkenplaneten zijn de meest waarschijnlijke extragalactische planeten binnen het lenssysteem SDSS J1004+4112 op 6,3 miljard lichtjaar afstand.
Het sterrenstelsel HD1 lijkt op zo'n 33,4 miljard lichtjaar afstand van de aarde te staan. Daarmee zou dit het verste object zijn dat ooit is gezien. De extreme helderheid ervan stelt astronomen voor een raadsel. Het sterrenstelsel HD1 is mogelijk het verste object dat astronomen ooit hebben ontdekt.
Het enige verschil tussen een planeet en een dwergplaneet is dat planeten geen andere hemellichamen op hun baan hebben. Dwergplaneten hebben dit wel, zij zijn te klein om deze van hun weg te stoten. Pluto heeft veel hemellichamen om zich heen, waardoor hij een dwergplaneet genoemd wordt.
In augustus 2006, tijdens de driejaarlijkse algemene vergadering, besloot de Internationale Astronomische Unie dat Pluto niet langer als planeet door het leven kan gaan. Pluto, Eris, enkele andere grote ijsdwergen en de grootste planetoïde, Ceres, zijn nu officieel geclassificeerd als dwergplaneet.
Soms staat Pluto daardoor dichterbij de zon, soms weer verder weg! Pluto is zo ver weg, dat er geen mensen geweest zijn. Wel is er in de zomer van 2015 een ruimtevaartuig van NASA langs Pluto gevlogen.
De Voyager 1-ruimtesonde bevindt zich inmiddels op ruim 24 miljard kilometer afstand van de aarde. Ter vergelijking: dat is bijna tachtig keer op en neer van de aarde naar de zon. Licht en radiosignalen vanaf de aarde doen er ruim 22,5 uur over om het ruimtevaartuig te bereiken.
Daarom gaan raketten altijd met hoge snelheid de lucht in en vallen wij zelf niet van de aarde als we springen. Een zwart gat is een hemellichaam met een heel sterke zwaartekracht. Die trekt zó hard aan zijn omgeving, dat zelfs licht er niet uit ontsnapt.
21 aarde-achtige planeten
Het aantal ontdekte planeten buiten ons zonnestelsel komt met de nieuwe vondst op een totaal van 3264. 21 van die planeten lijken op aarde: ze hebben ongeveer dezelfde grootte en bevinden zich in een zone waar de temperaturen vloeibaar water mogelijk maken.
Op 4,5 miljard kilometer afstand van de zon vind je de planeet Neptunus. Deze gigantische, ijzige planeet is vanaf de zon gezien de achtste planeet in ons sterrenstelsel en de planeet die het verste van de aarde afstaat.
De nieuw ontdekte planeet heeft de naam LTT9779b meegekregen en is ruim 260 lichtjaren van de aarde verwijderd. Ze reflecteert bijzonder veel licht van de ster waarrond ze draait: ongeveer 80 procent. Ter vergelijking: de aarde kaatst maar ongeveer 30 procent van het zonlicht terug.
Pluto is in 1930 ontdekt door de 24-jarige Clyde Tombaugh. Hij gebruikte een speciaal apparaat om hemelfoto's te vergelijken. De nieuwe planeet bleek nog kleiner te zijn dan onze maan. De omloopbaan van Pluto is elliptisch (eivormig).
Astronomen en (asto-)biologen gaan er dan ook vanuit dat de aarde niet de enige 'levende planeet' in het heelal is. Hoe zeldzaam buitenaards leven precies is, is echter onbekend. Op andere planeten (of manen) in ons eigen zonnestelsel zijn tot op heden nog nooit sporen van buitenaardse organismen aangetroffen.
Weetjes. Jupiter is de grootste en zwaarste planeet van het zonnestelsel. Hij weegt 1.898.000 miljard miljard ton en is 142.984 kilometer in doorsnee. Dat is 318 keer zo zwaar als de aarde en 1300 keer zo groot!
De verste exoplaneet bevindt zich op ongeveer 20.000 lichtjaar van de aarde. De meeste exoplaneten die tot nu toe zijn ontdekt, bevinden zich binnen een straal van 100 lichtjaar van de aarde. Dit is omdat deze exoplaneten het gemakkelijkst te ontdekken zijn met de huidige methoden.
Eindigt de aarde in een zwart gat? Mensen vragen zich soms af of onze aarde in Sagittarius A* kan verdwijnen. Maar daar heeft Falcke een geruststellend antwoord op: 'Nee, dat gaat niet gebeuren.
Een maan is een hemellichaam dat een baan om een planeet beschrijft. Een maan is kleiner dan een planeet. Daardoor heeft het ook minder massa. Dat heeft weer tot gevolg dat de aantrekkingskracht van een maan veel minder is dan die van een planeet.
Het heelal is zwart, omdat het leeg is en dus kleurloos. Materie heeft wel een kleur vanwege de manier waarop het verschillende kleuren (zon)licht absorbeert, reflecteert of verstrooit. Bij afwezigheid van materie is er dus geen reflectie of verstrooiing en dus zie je zwart, wat de afwezigheid van het licht aangeeft.
NASA ontvangt weer gegevens van alle functionele wetenschappelijke instrumenten van de Voyager 1, de ruimtesonde die in 1977 de ruimte in werd gelanceerd. In 2023 stopte de sonde met het versturen van data naar de aarde door een defecte chip.
Afstand tot de Aarde
Het punt waar de Maan het verst van de Aarde afstaat heet apogeum (afstand Maan–Aarde 405.500 km) en het punt waar de Maan het dichtst bij de Aarde staat heet perigeum (afstand 363.345 km). Het gemiddelde is 384.450 km.
Na 44 jaar vliegen is Voyager 1 het verste door de mens gemaakte object in de ruimte. Het ruimtetuig zal blijven verder vliegen, maar mogelijk krijgen we ergens in dit decennium geen nieuwe data meer doorgestuurd omdat de stroomvoorziening op haar laatste benen loopt.
Waarom mag je Pluto geen planeet noemen? Dat komt doordat astronomen in die periode dankzij verbeterde telescopen steeds meer nieuwe objecten ontdekken in het uitgestrekte gebied achter Neptunus. De meeste van die objecten zijn niet helemaal rond, zodat ze kunnen worden weggezet als planetoïden.
De eerste mens in de ruimte was de Sovjet kosmonaut Joeri Gagarin. Hij vloog op 12 april 1961 in de Vostok 1 in 1 uur en 48 minuten eenmaal buiten de atmosfeer om de aarde. De tweede mens in de ruimte, een Amerikaan, was Alan Shepard. Hij vloog op 5 mei 1961 in de Mercury MR-3.
Daardoor zijn de jaren op Pluto ook stukken langer dan op aarde. De dwergplaneet draait in 248 aardse jaren om haar ster. Ook een dag op Pluto duurt veel langer dan wij gewend zijn: ongeveer 153 uur. Pluto is vernoemd naar de Romeinse god van de onderwereld en dus niet naar de hond van Mickey Mouse.