Maden zijn de larven van een vlieg of mug. Vliegen baren soms levende larven, maar het is vaker zo dat ze groeien uit een eitje dat de vlieg op rottend organisch materiaal legt. Na een vijftal vervellingen krijgt de made een donkere kleur en verpopt ze zich. Vanuit de pop groeit dan de volwassen vlieg.
Vooral uitwerpselen van mens en dier vinden ze aantrekkelijk. Hierop legt een vrouwelijke vlieg gedurende haar leven zo'n 600-2000 eitjes, die spoelvormig en 1 mm lang zijn. Per keer worden 100-150 eitjes afgezet. Na 10-46 uur, afhankelijk van de temperatuur, komt een vuilwitte vliegenlarve (de made) uit het ei.
Maden zijn de larven van verschillende soorten vliegen, zoals de vleesvlieg en de huisvlieg. Ze verschijnen vaak wanneer voedsel of organisch afval begint te rotten. Maden gedijen goed in vochtige, warme omgevingen en kunnen zich snel vermenigvuldigen als ze niet worden bestreden.
Oorzaken Larven en maden
Larven en maden kunnen ontstaan door verschillende factoren. Vliegen leggen eitjes in rottend voedsel, mest of ander organisch afval, waardoor larven ontstaan. Slechte hygiëne, zoals onafgedekte vuilnisbakken of achtergelaten voedselresten, biedt ideale broedplaatsen voor deze vliegenlarven.
Gekoeld bewaard zijn ze vaak wel twee weken tot drie weken houdbaar.
Zowel verse lavendel als luchtverfrisser werken goed. Verdun een beetje schoonmaakazijn met water en giet dit in de vuilnisbak om maden te doden. Strooi kiezelaarde of zout in de container. Dit kleeft aan de buitenkant van de maden waardoor ze uitdrogen en doodgaan.
De meest voorkomende rattenstaartlarve is de larve van de drone fly, Eristalis tenax. Hij leeft in stilstaand, zuurstofarm water met een hoog organisch gehalte. Hij is redelijk tolerant voor vervuiling en kan leven in rioollagunes en beerputten.
Maden zijn jonkies van een vlieg of van een mug. Ze komen voor op warme vochtige plekken waar ze veel kunnen eten. Denk hierbij aan een vuilnisbak/kliko, prullenbakken in huis, net dode dieren (en zelfs in open wonden). Ze komen hier omdat de vlieg hier haar eitjes legt.
Nu de maden volwassen vliegen zijn geworden, kunnen ze geen eigen eitjes meer leggen . Een vlieg blijft slechts 24 uur zwanger en het eitje komt ook na nog eens 24 uur uit, waardoor het voor vliegen makkelijk is om hun aantal op peil te houden.
Giet kokend water over de maden. Maden kunnen hier niet tegen en gaan hiervan dood. U kunt wat chloor en azijn in de container gieten en de container schoonspuiten nadat dit een uur heeft ingetrokken. Dit raden wij echter niet aan, omdat chloor slecht is voor het milieu.
Meer over maden. De larve, of made, is het belangrijkste voedingsstadium van de vlieg. Bij het uitkomen zijn de larven van het eerste stadium ongeveer 2 mm lang , en groeien tot ongeveer 5 mm voordat ze hun huid afwerpen. De larven van het tweede stadium groeien tot ongeveer 10 mm voordat ze hun huid afwerpen om larven van het derde stadium te worden.
Maden en vliegen zullen weggaan omdat ze niet tegen de lucht kunnen. Container zo nu en dan open zetten. Maden houden niet van licht en houden van vochtige plekken. Daarom kan de container openzetten een hoop schelen.
De larven zijn kleine witte rupsen die ongeveer 12 mm lang worden. Een voedselmottenplaag wordt vaak ontdekt wanneer men de volwassen motten ziet rondvliegen in keukenkastjes of voorraadkasten. Deze motten leggen hun eitjes op voedselproducten en de larven komen uit en voeden zich met het voedselproduct.
Maden zijn de uitgekomen eitjes van vliegen. Vliegen leggen de eitjes daar waar direct toegang tot voedsel is, bijvoorbeeld een dood beest of weggegooide etensresten. De bewoners waren 'nette mensen' en in de woning lag geen bedorven voedsel of iets dergelijks.
De maden graven zich diep in en eten al het binnenste vlees op. Er zijn duizenden maden die in een paar uur tijd al het vlees wegvreten. Kort nadat het vlees op is, beginnen ze op de huid te verschijnen — wat wij zien als wormen.
Ook in Nederland komt het voor dat er maden in een wond komen. Bij warm weer, en bij slecht verzorgde, vooral slecht of niet ingepakte wonden en chronische ulcera. Bij zwervers bijvoorbeeld. Deze maden van Nederlandse vliegen zijn echter niet gevaarlijk, ze leven van het dode weefsel en beschadigen geen gezond weefsel.
Maden hebben een sterke hekel aan klimop (Hedera) of verse lavendel. Niet alleen hebben ze een hekel aan deze planten, ze zijn ook nog eens giftig voor de maden. Check dus in de tuin of je wat klimop of lavendel kunt vinden en knip een paar takken af.
Maden komen meestal 24 uur na het leggen uit hun eitjes. Maden verdubbelen in grootte in ongeveer twee dagen , en ze moeten het vervellingsproces doorlopen. Vervelling vindt plaats wanneer maden de buitenste laag van hun lichaam afwerpen, wat een exoskelet wordt genoemd.
In de overgrote meerderheid van de gevallen zul je geen seksuele verschillen ontdekken bij onvolwassen insecten. Engerlingen, maden en rupsen zijn niet geïnteresseerd in seks , alleen in eten en groeien, dus ze hebben geen externe seksuele kenmerken nodig.
Die eitjes komen al na 1 dag uit, waarna de larven zich direct tegoed doen aan het aanwezige voedsel. Afhankelijk van de temperatuur, verpoppen de larven (maden) na zo'n 6-12 dagen; het popstadium duurt 8-13 dagen. De verpopping vindt in het algemeen plaats in de grond. De volwassen vliegen leven ongeveer 5 weken.
Maak de container regelmatig schoon met water en een scheut azijn of water en groene zeep. Dat voorkomt niet alleen een nare geur, maar ook het aankoeken van vuil. Blijven er maden achter in de container, dan is overgieten met kokend water doeltreffend, laat nadien de container goed drogen.
Klimop (Hedera) is giftig voor maden. Leg af en toe een tak in de container om het probleem te bestrijden. Elke keer wanneer je vlees of vochtig afval weggooit kun je er een beetje gips of kalk overheen strooien. Gips en kalk zijn giftig voor maden.
Hoewel maden de conditie van een wond verbeteren en het genezingsproces op gang brengen, kunnen ze niet als een geneesmiddel voor alle soorten wonden worden beschouwd . Ze verwijderen namelijk dood weefsel en alle bijbehorende bacteriën.
Onder gunstige omstandigheden komen na 1 dag al maden uit de eitjes. Deze maden vreten aan het dier om zich te voeden, in sommige gevallen vreten ze zelfs door tot onder de huid van het dier.
Maden desinfecteren wonden door antimicrobiële moleculen af te scheiden die bepaalde bacteriën doden; door microben in hun darmen te verteren; en door biofilm op te lossen: een slijmerige mix van bacteriën en andere organismen die zich op het oppervlak van chronische wonden bevinden of daarin zijn ingebed.