In soja zitten isoflavonen, fyto-oestrogenen en andere antinutriënten. Deze stofjes zouden onder andere invloed hebben op (borst)kanker, een verstoorde hormoonhuishouding en borstgroei bij mannen. Een ander mogelijk probleem zou zijn dat soja genetisch gemodificeerd wordt en daarmee ook schadelijk is.
De symptomen van een primaire allergie voor soja kan zich uiten als: jeuk, huiduitslag, netelroos, angioedeem, maag- en darmklachten, ademhalingsmoeilijkheden, duizeligheid en zelfs anafylactische shock.
Langdurige blootstelling aan oestrogeen zou kunnen leiden tot borstkanker en daarom wordt inname van soja-supplementen bij hormoongevoelige borstkanker in elk geval afgeraden. Maar bij niet-hormoongevoelige borstkanker zou het consumeren van enkele sojaproducten per dag juist gunstig zijn.
Bij sommige mensen kunnen sojaproducten een opgeblazen gevoel of darmklachten veroorzaken.Vaak ligt een onderliggend darmprobleem of een onevenwichtige darmflora aan de basis. Ongeveer driekwart van de soja wereldwijd wordt geproduceerd als veevoer.
Sojabonen bevatten de onoplosbare vezels raffinose en stachyose, die behoren tot de FODMAP-vezels die de symptomen van het prikkelbaredarmsyndroom kunnen veroorzaken en kunnen leiden tot winderigheid en diarree.
Voedingsmiddelen die mogelijk triggerend kunnen werken en klachten kunnen veroorzaken zijn bijvoorbeeld: ui, knoflook, bonen, peulvruchten, bloemkool en spruitjes.Er is ook fruit zoals appels, peren en gedroogd fruit, dat zeer rijk is aan fructose en bij sommige mensen klachten kan uitlokken.
Na het eten van soja kunnen allerlei mogelijke allergische reacties optreden, gaande van huidklachten, angio-oedeem (zwellingen, meestal in gezicht en keel) tot roodheid, jeuk, problemen met de luchtwegen, maagdarmklachten enzovoort. anafylaxie komt veel minder voor.
De soja die we in Nederland gebruiken, komt vooral uit Zuid-Amerika. Daar zorgt de teelt voor allerlei problemen: er wordt bos voor gekapt, de bodem raakt uitgeput en het water wordt vervuild door bestrijdingsmiddelen en kunstmest. De meeste soja wordt verwerkt in veevoer.
Wat zijn symptomen van een voedselallergie of intolerantie? Het verschilt heel erg wat de symptomen zijn bij voedselovergevoeligheid. Vooral huid-, luchtweg- en maagdarmklachten komen vaak voor. Denk aan bultjes, hevige jeuk, benauwdheid, opgeven van slijm, hoesten, braken, diarree en krampen.
Liever geen soja
Zeker wanneer het gaat om huidproblemen zoals acne. De samenstelling van soja lijkt veel op het vrouwelijke hormoon oestrogeen, iets dat bij sommige mensen net zoals de anticonceptiepil op basis daarvan juist voor verstoppingen en ontstekingen zorgt.
Wanneer de hoeveelheid soja-eiwit in sojalecithine te hoog is, krijgt je maag het niet verwerkt en kan je last krijgen van tintelingen in je mond, roodheid, jeuk, luchtwegklachten, maagdarmklachten, huidklachten, vochtophopingen in je gezicht of de rest van je lichaam en, in het ergste geval, anafylaxie.
Hoeveel soja mag ik eten? Volgens het Voedingscentrum passen sojaproducten zoals tofu, tempé en sojadrink in een gezond voedingspatroon. Het advies is om maximaal 2-3 porties sojaproducten per dag te eten of drinken.
Isoflavonen in een hoge dosering kunnen zelfs bijwerkingen hebben, zoals vaginale bloedingen na de overgang of leverontsteking. Ook kunnen ze mogelijk schadelijk zijn voor je gezondheid. Overleg altijd met je arts, verpleegkundige of overgangsconsulent als je isoflavonen wilt gebruiken.
Havermelk heeft maar weinig voedingswaarde ten opzichte van sojamelk.Het kan wel het slechte cholesterol verlagen, maar doet dat minder goed dan soja. Al met al is mijn advies dus, op basis van de literatuur en de voedingswaarde, om als plantaardige melk sojamelk te gebruiken.
Helaas bevatten soja en andere peulvruchten ook een hoop anti-nutriënten, waaronder lectinen. Lectinen zijn complexe eiwitten die je darmwand kunnen 'irriteren' en zelfs verhoogd doorlaatbaar maken. Met andere woorden, je darmwand kan opengescheurd worden omdat zij aan een soort van schoenveters knabbelen.
Naast fytinezuur zitten er in soja veel fyto-oestrogenen. Dit zijn plantaardige stoffen die op menselijke hormonen lijken, maar het niet zijn. En van deze stofjes wil je niet te veel binnenkrijgen want dit kan onder andere zorgen voor stemmingswisselingen, disbalansen in de hormoonhuishouding en onvruchtbaarheid.
Soja verlaagt de insuline response en daarmee overgewicht
Door soja aan de dagelijkse voeding toe te voegen kunnen we de insuline response, die wordt veroorzaakt door de glucose in het bloed, verlagen. Het lichaam blijft hierdoor langer vetten verbranden waardoor overgewicht verminderd wordt.
Isoflavonen (ook wel fyto-oestrogenen genoemd) horen bij de flavonoïden (antioxidanten). Ze zijn van nature aanwezig in bepaalde plantaardige voedingsmiddelen, zoals soja. Isoflavonen hebben een hormonale (oestrogene) werking. Flavonoïden uit voeding zijn niet schadelijk voor de gezondheid.
Wel is het goed rekening te houden met soja, want dat bevat een hormonale stof die de werking van de schildklier mogelijk kan vertragen. Hoewel niet bewezen, is het voor mensen met een vertraagde schildklierwerking verstandig terughoudend te zijn met het gebruiken van soja. Zo adviseert ook het RIVM.
Soja isoflavonen kunnen helpen bij opvliegers en prikkelbare gevoelens.Dit kan een goede ondersteuning zijn voor vrouwen in de menopauze. Ze kunnen bijdragen aan het behoud van botmassa. Vooral bij vrouwen in de overgang en de jaren daarna.
Wat je wel en niet kunt eten als je PDS hebt
Bij PDS is er een duidelijk verband tussen voeding en klachten. Sommige producten kunnen triggers zijn voor PDS-patiënten en zorgen voor vervelende buikpijn. Knoflook, ui, koolsoorten en zuivelproducten bijvoorbeeld. Deze voeding kan gasvorming in de darmen veroorzaken.
De belangrijkste klacht is pijn of onaangenaam gevoel ergens in de buik of maagstreek. De pijn kan zeurend zijn, maar kan ook gepaard gaan met hevige steken. Soms zijn de pijnaanvallen zo hevig dat ze doen denken aan een gal- of niersteenaanval. De pijn verandert vaak voor, tijdens of na de ontlasting.