In het humanisme gaat het om het leven nu en hier. De dood betekent voor hen gewoon het einde van het leven op aarde.
Humanisten kennen geen voorgeschreven rituelen rond de dood. Zij laten zich bij het afscheid leiden door hun eigen opvatting over wat past bij de overledene en bij henzelf. Er is wel vraag naar humanistische uitvaarbegeleiding in de vorm van humanistische uitvaartbegeleiders verbonden aan het Humanistisch Verbond.
Humanisten geloven niet in een hiernamaals , en dus richten ze zich op het zoeken naar geluk in dit leven. Ze vertrouwen op wetenschap voor de antwoorden op vragen zoals schepping, en baseren hun morele en ethische besluitvorming op rede, empathie en mededogen voor anderen.
Humanisten menen dat niemand de plicht tot leven heeft. Of de zin en kwaliteit van het eigen leven onvoldoende zijn geworden om door te willen leven is een persoonlijke afweging. De omgang met het eigen leven en de eigen dood zijn levensbeschouwelijk van aard; dat mag iedereen in principe zelf bepalen.
Sommigen zeggen: het mag dan zo zijn dat de speciale preventie niet gewaarborgd is wanneer de misdadiger weer vrijkomt, maar zo lang hij dan toch maar in de gevangenis zit kan hij geen strafbare feiten plegen. Dat klopt natuurlijk. In die zin heeft alleen de doodstraf een absoluut speciaal preventief effect.
Mensenrechten en rechtvaardigheid: Humanisten pleiten voor mensenrechten. De doodstraf schendt het meest fundamentele mensenrecht: het recht op leven (Artikel 3 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens). Voorstanders van mensenrechten beweren doorgaans dat onze rechten niet kunnen worden afgenomen.
Het ethische probleem is of de doodstraf wel menswaardig is of niet. Kan de mens zomaar over het leven van een ander beslissen als straf, want de doodstraf is niet omkeerbaar dat is dus het ethische probleem. De waardes bij dit probleem zijn Menswaardigheid en Rechtvaardigheid.
Het is aan de mens om lijden te verminderen waar het kan, en humanisten zijn doorgaans voorzichtig optimistisch over ons vermogen om dat te doen . Technologie en geneeskunde hebben ons geholpen om rampen en ziektes te bestrijden. Verbeteringen in de maatschappij kunnen de motivatie van mensen beïnvloeden om minder egoïstisch of gewelddadig te handelen.
Het humanisme is een brede, open en dynamische levensbeschouwing die staat voor waarden als vrijheid, verantwoordelijkheid, verbinding, empathie en openheid. Aan dichtgetimmerde dogma's doet het humanisme niet. Humanisten baseren zich op wat ze zélf goed en zinvol vinden. Wat is mijn rol in de wereld?
Lijden is geen speciale deugd.We hebben al genoeg problemen, dus er is geen enkele reden om er nog meer te veroorzaken uit naam van onze religieuze beoefening. Dit betekent echter niet dat we geen problemen zullen ondervinden terwijl we het advies van Boeddha proberen op te volgen.
Hallucinaties na een sterfgeval zijn een normale reactie op een verlies. Sommigen zien hun geliefde zelfs zo levensecht dat ze ertegen praten. Soms zijn deze hallucinaties beangstigend. In de meeste gevallen bieden ze troost en roepen ze positieve herinneringen op.
Vrijzinnig humanisten leven in het hier en nu, ze geloven niet in een leven na de dood. Wanneer ze sterven wordt hun lichaam opgenomen in het grotere geheel van de natuur.Ze leven alleen verder in de herinneringen van de mensen die hen dierbaar waren.
Humanisten geloven niet in een god. Ze geloven dat het mogelijk is om een goed en bevredigend leven te leiden zonder een traditionele religie te volgen . Ze volgen ook geen heilig boek. In plaats daarvan waarderen humanisten eigenschappen als rede en vertrouwen ze op wetenschap om de manier waarop dingen zijn te verklaren.
Rituelen als bron van troost
Rituelen helpen ons om betekenis te geven aan een pijnlijk proces als afscheid nemen. Ze bieden een structuur waarin we onze emoties kwijt kunnen, en zorgen voor een gevoel van controle en houvast in een tijd waarin alles onzeker lijkt.
In principe is een atheïst iemand die niet gelooft in een opperwezen of andere immateriële dingen. De term lijkt voor het eerst te zijn gebruikt in de 18e eeuw. Een humanist is iemand die een positieve benadering van het leven heeft en zich sterk bekommert om het welzijn, de waarden en de waardigheid van de mens (d.w.z. "een atheïst die om anderen geeft").
Voor een humanist vanuit spiritueel perspectief betekent het Paasverhaal niets; wij geloven niet dat Christus de zoon van God was , noch dat hij voor onze zonden stierf en uit de dood opstond.
Het humanisme is een levensbeschouwing en is gebaseerd op de humanistische waarden zelfbeschikking, gelijkwaardigheid, verantwoordelijkheid, verdraagzaamheid, solidariteit, redelijkheid en rechtvaardigheid.
Het Humanisme ziet de waarde opzichzelf als absoluut en objectief geldend, de waarheid daarentegen als relatief en subjectief; voor het Christendom is de geopenbaarde Waarheid objectief en absoluut, de waarde echter afgeleid en alleen in het licht van de Waarheid objectief geldend.
Volgens humanisten staat het niet vast of iets goed of fout is, het wordt niet bepaald door een God of een heilig boek. Het is aan mensen zelf om dat te bepalen met elkaar en daar afspraken over te maken.
Ook humanisten willen rituelen bij levensmomenten. 'Het worden geen tien punten hoe het moet' Het Humanistisch Verbond gaat humanistische rituelen ontwikkelen die belangrijke levensgebeurtenissen als geboorte, huwelijk, echtscheiding, verlies markeren.
Humanisten geloven dat dit het enige leven is dat we hebben. We zijn sterfelijk. Ze zien geen overtuigende reden of goed bewijs om te geloven dat we na de dood voortleven . Wetenschappelijke experimenten onthullen dat onze gevoelens, gedachten en acties afhankelijk zijn van onze hersenen.
Het christendom is het lijden nooit uit de weg gegaan, maar heeft het net een plaats gegeven in de kern van het geloof. Dit wordt op een bijzondere manier duidelijk in Jezus' vereenzelviging met iedere mens die onverdiend moet lijden.
Het argument tegen de doodstraf wordt vaak aangevoerd op basis van het feit dat de maatschappij een morele verplichting heeft om het menselijk leven te beschermen, niet om het te nemen . Het nemen van een menselijk leven is alleen toegestaan als het een noodzakelijke voorwaarde is om de grootste balans tussen goed en kwaad te bereiken voor iedereen die erbij betrokken is.
Er is een aantal argumenten voor de doodstraf aan te voeren. Ze is de meest zekere en doeltreffende manier om mensen te elimineren.Ze kan ook gevoelens van wraak onder de bevolking bevredigen. Doodstraffen die worden uitgesproken onder druk van de publieke opinie, verwekken doorgaans de meeste emotie.
Japan voert nog steeds executies uit, ook van mensen van wie de rechtszaken nog lopen. Dat gaat in tegen de internationale regels omtrent de doodstraf. De laatste executie in Japan vond op 26 juli 2022 plaats. Executies worden uitgevoerd door ophanging.