Meer dan de helft van de 75-plussers in Nederland voelt zich eenzaam. Bij veel ouderen komt dat vaak door meerdere factoren. Zoals het overlijden van een partner of andere leeftijdsgenoten, beperkte mobiliteit en achteruitgang in fysiek en mentaal functioneren.
Eenzaamheid ontstaat vaak door combinatie van risicofactoren
Anderzijds speelt een verandering in of het verlies van sociale contacten, activiteiten of werk vaak een rol. Ook gezondheidsproblemen, persoonlijkheidskenmerken en verwachtingen over sociale contacten kunnen bijdragen aan een ervaring van eenzaamheid.
Ouderen lopen een groter risico op sociaal isolement en eenzaamheid vanwege veranderingen in de gezondheid en sociale contacten die kunnen optreden als gevolg van het ouder worden, gehoor-, gezichts- en geheugenverlies, invaliditeit, moeite met verplaatsen en/of het verlies van familie en vrienden .
Ouderen van 85 jaar en ouder voelen zich eenzamer dan ouderen van 75 tot en met 84 jaar. Van de 85-plussers voelt 63% zich eenzaam, bij 74-84 jarigen is dit 52%. Uit deze gegevens blijkt dat onder 85-plussers ongeveer even veel vrouwen als mannen zich eenzaam voelen (respectievelijk 63% en 62%, niet in figuur).
Vrijwilligerswerk doen voor een organisatie die ouderen ondersteunt, is een belangrijke manier om een eenzame of sociaal geïsoleerde oudere te helpen. Maar een eenvoudig vriendelijk gesprek of telefoontje kan ook het verschil maken. Uit bewijsmateriaal blijkt dat het geven van uw tijd op deze manier net zo waardevol voor u kan zijn als voor de persoon die u ondersteunt.
De symptomen die het meeste voorkomen bij eenzaamheid zijn: Je hebt weinig sociale contacten.Je voelt je niet verbonden met anderen.Je voelt geen sociale steun.
Een chronisch gevoel van eenzaamheid is even ongezond als het roken van een pakje sigaretten per dag. Eenzaamheid kan ook leiden tot depressie en een verhoogd risico op hartziekten en de ziekte van Alzheimer.
Het percentage mensen van 65 jaar en ouder dat aan geeft sterk eenzaam te zijn varieert in de periode 2019-2022 van 8,1% (2022) tot 8,6% (2021).
Maak kennis met Pablo Novak , de eenzaamste man ter wereld die alleen woont in een spookstad. Samengesteld door: Buzz Staff.
(Ik ben 70.) Om op de plekken te komen die je het liefst wilt zien, wil je misschien niet langer een jaar of twee wachten tot iemand anders zijn schema met dat van jou kan werken. Maar je kunt het wel alleen doen, zelfs als je al tientallen jaren met z'n tweeën bent . Zoals bij alle soorten reizen, heeft alleen reizen zijn voor- en nadelen.
Een aanhoudende pijn of ongemak, of je onzeker voelen over je gewicht of wat extra rimpels, kan je acht jaar ouder laten voelen . Aan de andere kant kan het richten van je aandacht op de positieve kant van het leven je een veer in je stap houden – fit blijven en op dates gaan zijn de beste manieren om je jonger te voelen dan je bent.
Voor sommige senioren kan alleen wonen een gevaarlijke keuze zijn. Van het risico op vallen, een onbedoelde overdosis of depressie, er zijn een aantal grote gevolgen waar veel senioren mee te maken krijgen als ze alleen wonen. Sommige senioren vinden het echter prima om alleen te wonen. Elk geval is anders.
Als je je eenzaam voelt, ben je geneigd om je terug te trekken. Je ontwikkelt steeds meer negatieve gedachten zoals “Ik ben tot last voor anderen” of “Zie je wel, niemand wilt met me omgaan”. Deze negatieve gedachten versterken gevoelens van somberheid. Omgekeerd kan een depressie het gevoel van eenzaamheid versterken.
We weten uit eerder onderzoek dat mensen die zich eenzaam voelen meer kans hebben om hersenziekten als dementie te ontwikkelen. Er zijn daarnaast steeds meer aanwijzingen dat eenzaamheid samenhangt met het volume en de structuur van de hersenen.
Eenzaamheid is aantoonbaar in de hersenen. Je kunt het meten aan de hersenactiviteit. Op het moment dat iemand voelt er niet bij te horen, buitengesloten te zijn, geen verbinding te hebben met de anderen, is dat te zien. Daarom is het een lichamelijk fenomeen: je kunt het meten in de hersenen.
De bevolkingsopbouw is de afgelopen decennia sterk veranderd
verder toenam. Hierdoor is het aandeel jongeren in de bevolking fors afgenomen. Tussen 1970 en 2020 daalde het aandeel 0-19-jarigen van 36 naar 22%. Het aandeel ouderen (65-plussers) steeg juist; van 10% in 1970 naar bijna 20% in 2020.
Ruim een kwart (26 procent) van de Nederlanders van 15 jaar of ouder voelde zich in 2019 enigszins eenzaam, en 9 procent had sterke gevoelens van eenzaamheid. De overige 66 procent was niet eenzaam, volgens de enquête Sociale samenhang & Welzijn in 2019.
Zij vertelde dat er drie soorten eenzaamheid zijn: existentiële, emotionele en sociale eenzaamheid.
Alleenstaande ouders vaakst sterk eenzaam
In 2021 zijn, net als in 2019, alleenstaanden (16 procent) en alleenstaande ouders (19 procent) het vaakst sterk eenzaam. Kinderen die bij hun ouders wonen (ongeacht hun leeftijd) voelden zich vaker sterk eenzaam (12 procent, tegen 8 procent in 2019).
Alleen zijn vs eenzaamheid
Toch zijn het twee verschillende dingen. Zo kun je iemand zijn die veel alleen is, zonder dat je daar last van hebt of je er slecht door voelt. Alleen zijn is een fysieke staat waarbij er dus geen andere mensen om je heen zijn.Dit terwijl eenzaamheid meer een emotionele staat is.
Symptomen eenzaamheid
Als je eenzaam bent, voel je je niet verbonden met anderen, met de omgeving, met de wereld. Daar kunnen allerlei gevoelens en gedragingen bijkomen. Dit zijn voorbeelden van symptomen die horen bij eenzaamheid: Een verdrietig, leeg, machteloos of angstig gevoel.
Mensen die niet of nauwelijks met andere volwassenen praten kunnen in een isolement terecht komen waar vooral ruimte is voor piekeren en negatieve gedachten. Zie je de toekomst somber in en zie je geen uitweg meer, neem dan contact op met 113 om te praten met een van onze hulpverleners.
Onderzoek toont aan dat eenzaamheid niet alleen onze stemmingen en gedachten beïnvloedt, maar zich ook uit in fysieke symptomen . Deze kunnen hoofdpijn, buikpijn en spierspanning omvatten. Chronische eenzaamheid is ook in verband gebracht met verhoogde ontstekingen en een verzwakt immuunsysteem.