De personeelstekorten in de kinderopvang kennen twee belangrijke oorzaken. Ten eerste de wet- en regelgeving. De Wet IKK die in 2019 is ingevoerd, heeft tot gevolg gehad dat zo'n 10.000 extra banen nodig waren in de kinderopvang. Daarnaast speelt de vergrijzing een grote rol.
Veelgenoemde oorzaken voor het personeelstekort zijn: te weinig aanbod van geschikte kandidaten (81 procent), ziekteverzuim van medewerkers (64 procent) en uitstroom van personeel (43 procent).
De kinderopvangsector is de afgelopen jaren flink gegroeid. Van 102.000 medewerkers in 2020 naar bijna 125.000 in 2023. Tegelijkertijd laat een recente prognose zien dat het personeelstekort tot en met 2026 rond de 6.000 personen zal blijven en na 2027 toe zal nemen.
Een personeelstekort ontstaat wanneer er meer vraag is naar werknemers dan er beschikbaar zijn op de arbeidsmarkt. Dit kan verschillende oorzaken hebben, zoals vergrijzing, economische groei, of veranderingen in de vraag naar bepaalde vaardigheden.
Het meest voorkomende beroep in de kinderopvang is pedagogisch medewerker. De vraag naar dit beroep is in korte tijd enorm gegroeid. De grafiek hieronder laat zien dat er halverwege 2020 ongeveer 1.000 vacatures openstonden. In het 3e kwartaal van 2021 lag dit aantal 3 keer zo hoog.
Pedagogisch medewerkers dragen een grote verantwoordelijkheid voor de veiligheid, ontwikkeling en het welzijn van de kinderen. Het werk kan emotioneel uitputtend zijn, vooral door de hoge werkdruk, het omgaan met gedragsproblemen, zorgen van ouders en de soms complexe regelgeving.
Het merendeel van de ouders wacht nul tot één maand op een plek op de kinderopvang, maar voor een flink aantal ouders is sprake van aanzienlijke wachttijden. Eind 2023 was de wachttijd voor 15% van de ouders langer dan drie maanden.
In 2024 kampt ongeveer 28% van de werkgevers met een personeelstekort. Daarnaast verwacht nog eens 26% van de werkgevers, die momenteel geen tekort hebben, binnen twee jaar wel een tekort.
De tekorten spelen sectorbreed. Van huisartsenzorg, wijkverpleging en MSZ tot de GGZ, gehandicaptenzorg en de ouderenzorg. De verwachting is dat het personeelstekort in de zorg de komende jaren verder zal toenemen. De zorgvraag stijgt door vergrijzing en toenemende langdurige zorg.
Naar het openbaar bestuur zijn de zorg, horeca en industrie de sectoren met de grootste tekorten. Volgens TNO zien bijna alle werkgevers mogelijkheden om deze personeelstekorten aan te pakken.
De nadelen
Je betaalt per dagdeel; ook als je je kind wat later brengt of eerder ophaalt. Drukte; in een groep van 16 kinderen, krijgt je kind natuurlijk meer prikkels. Flexibiliteit; de mate van flexibiliteit (als je bijvoorbeeld een keer een dag wil wisselen) kan erg verschillen per kinderdagverblijf.
Medewerkers noemen het lichamelijk zware werk als belangrijkste reden.Daarnaast geven ze aan dat ze de uitdaging en afwisseling missen. Vooral jongere medewerkers denken dat ze op termijn te weinig afwisseling in het werk zullen ervaren en dat ze graag een andere uitdaging aan willen gaan.
De belangrijkste afspraken over verbetering van de arbeidsvoorwaarden zijn: Verhoging van de eindejaarsuitkering van 3% naar 4% voor alle medewerkers die op 1 juli 2024 in dienst zijn of na 1 juli in dienst komen. Verhoging van de salarissen met 1,5% per 1 november 2024.
Opvang in een kinderdagverblijf heeft een klein gunstig effect op latere emotionele problemen bij kinderen. Informele opvang heeft juist een klein ongunstig effect op emotionele en gedragsproblemen. Dat blijkt uit een analyse van gegevens over bijna 90.000 kinderen in vijf Europese landen, waaronder Nederland.
Opleiding kinderopvang hbo
Bijvoorbeeld met een diploma Sociaal Pedagogisch Werk, Associate Degree Pedagogisch Educatief Medewerker, Pedagogiek of de Pedagogische academie voor het basisonderwijs (Pabo). Bij sommige kinderopvangen kun je ook aan de slag gaan met een sport- of kunstzinnige opleiding.
Medewerkers van de kinderopvang tonen respect voor (de zelfstandigheid van) de kinderen. Maar stellen ook grenzen en bieden structuur, zodat kinderen zich veilig en geborgen voelen. Medewerkers dagen kinderen spelenderwijs uit, zodat ze lichamelijke en verstandelijke vaardigheden leren.
Ballafkih legt uit dat de oorzaak van blijvende personeelstekorten vooral ligt in de groei van onze economie. "Omdat onze economie groeit, groeit ook de vraag naar arbeid. Het aantal vacatures neemt dus toe, maar die kunnen niet allemaal worden ingevuld." Niet te weinig werkenden, maar te veel vacatures dus.
Primaire sector: landbouw, mijnbouw en visserij.Secundaire sector: industrie & bouw.Tertiaire sector: commerciële dienstverlening (bijv. winkels,)
Vóór de pandemie waren de niveaus van de arbeidsparticipatiegraad veel hoger dan nu, waarbij een groot deel van de beroepsbevolking nu met pensioen is . Of ze nu gedwongen worden om vervroegd met pensioen te gaan door middel van verlof of ontslag, of dat ze dat vrijwillig doen; Covid-19 heeft de participatie en het herstel van oudere werknemers enorm beïnvloed.
U mag maximaal 12 uur per dienst werken en maximaal 60 uur per week. Voor jongeren tot 18 jaar en voor zwangere en pas bevallen vrouwen gelden aparte regels. In uw cao kunnen afwijkende regels staan.
Populaire opvangdagen op de kinderopvang
Bij het gros van de kinderopvangorganisaties zijn de maandag, dinsdag en donderdag de populairste opvangdagen. Op deze dagen zien we dan ook het vaakst een wachtlijst ontstaan. Woensdag en vrijdag zijn normaliter rustiger dagen.