Bestuivers die van vitaal belang zijn verdwijnen, onder andere door extreme temperaturen en temperatuurschommelingen. Dit kan rampzalige gevolgen hebben voor ecosystemen en de landbouw. Hommels behoren tot de belangrijkste bestuivers in de natuur, maar ze verkeren in de problemen.
In de middag hebben de lindebomen minder suiker in hun nectar dan in de ochtend. Het nectar verzamelen levert de hommels minder energie op dan ze verbruiken. Ze gaan er te lang mee door en uiteindelijk hebben ze te weinig energie om het nog warm te krijgen, of om te vliegen. En dan gaan ze dood.
Als het voedselaanbod dan te schaars is en de buitentemperatuur te laag om haar vleugels op te warmen, kan de hommel uitgeput raken. Hommels kunnen enkel vliegen als hun vleugelspieren voldoende zijn opgewarmd. Om te kunnen vliegen moeten de vleugels 30°C hebben.
Bij de mens levert de steek meestal een korte, heftige pijnscheut op, waarna de pijn weer wegtrekt. In uitzonderlijke gevallen (ca. 1%) ontwikkelt zich een allergische reactie tegen het geïnjecteerde gif. De reactie op een hommelsteek kan per incident verschillen.
Een hommel leeft ongeveer één jaar. In het vroege voorjaar komt de koningin uit de grond waar zij overwinterde. Als eerste heeft ze nectar en stuifmeel nodig om te kunnen vliegen en voor de ontwikkeling van haar eierstokken. In onderstaande video legt boswachter Pauline Arends uit hoe een hommel stuifmeel verzameld.
Een gemiddeld hommelvolk heeft een levensduur van 14 weken. Aan het eind van de zomer bestaat een nest uit 200 tot 250 hommels, hoewel aardhommelvolken groter zijn: tot 450 individuen.
Neem een ernstig verzwakte hommel heel voorzichtig op met een papiertje of een lepel en breng haar weer op krachten met een oplossing van een half theelepeltje suiker dat je oplost in lauw water op een eetlepel. Geef nooit honing, dat lijkt gezond en logisch, maar er kunnen juist ziekteverwekkers inzitten.
Wanneer een bij of hommel steekt scheurt de angel met het gifblaasje los van het lijf. Bijen en hommels kunnen dan ook niet meer dan één maal steken en gaan na de steek dood. Wespen hebben een angel zonder weerhaken waardoor de wesp tot wel 10 maal kan steken.
Net zoals bij de bijen zijn het enkel de vrouwtjes die een angel hebben en kunnen steken. In tegenstelling tot de honingbij, blijft de angel van de hommel niet achter na een steek. Ook gaat een hommel na de steek niet dood en kan hij net zoals wespen de angel iedere keer opnieuw gebruiken.
Hommels doen eigenlijk geen kwaad. Durf jij er eentje voorzichtig te aaien? Hommels die bezig zijn in een bloem kun je voorzichtig over de rug aaien. Als ze hard gaan zoemen of met een pootje naar achteren wijzen, moet je stoppen!
Als ze bijna dood zijn, klampen ze zich vaak vast aan bloemen en zien er nogal lethargisch uit. Als ze doodgaan, laten ze de bloemen vallen en het is mogelijk om een aantal dode hommels op dezelfde plek te vinden, vooral in de buurt van de meest bijvriendelijke planten.
Ze vallen in slaap op de planten waar ze overdag op vliegen: lavendel, marjoraan, de vlinderstruik, de kaardebol, verschillende distels en wat minder bij peen.
Ze moeten bijna voortdurend eten om warm te blijven want een hommel met een volle maag heeft maar een reserve van zo een 40 minuten. Vinden ze binnen dat tijdsbestek geen nieuwe voedselbron dan zijn ze ten dode opgeschreven.
De grote sterfte van de hommels vindt vooral plaats bij de zeer geurende lindebomen. Zilverlindes zijn bomen die hier oorspronkelijk niet voorkwamen, maar vanwege de geur zijn ze massaal aangeplant. Deze boomsoort bloeit later dan de gewone lindebomen en daaronder liggen dus vaak heel veel slachtoffers.
In het vroege voorjaar, als de temperaturen weer wat omhoog gaan, kun je de eerste hommels in je tuin zien vliegen. Hebben we een warme winter, zoals nu, dan kan je ze zelfs al eerder zien. Dikke, langzaam en laag vliegende hommels; deze eerste pluizige zoemende bolletjes, dat zijn de hommelkoninginnen!
Koelen en smeren met jeukverlichtende zalf (zoals Azaron) vermindert de klachten. Heeft de hommel op een gevoelige plek gestoken, bijvoorbeeld rond de ogen, dan kan je het beste zo snel mogelijke en ontstekingsremmend medicijn innemen (zoals aspirine of ibuprofen).
Honingbijen kunnen echter maar één keertje steken. Dit is zo omdat hun angel bezet is met fijne weerhaakjes die ervoor zorgen dat de angel blijft zitten wanneer de bij zich wil terugtrekken. Hierdoor komt een gedeelte van haar ingewanden mee naar buiten en zal de bij dus sterven.
Meestal van korte duur
De plotselinge aanwezigheid van een bijenvolk kan even schrikken zijn, maar het goede nieuws is dat bijen meestal niet langer dan één of enkele dagen op een vaste plek blijven zitten. Wacht dus eerst af tot ze weer vertrekken. Als de overlast ernstige vormen aanneemt, dan kunt u een imker bellen.
Elk insect heeft de volgende inwendige organen: hersenen, darmkanaal, uitscheidingsorganen (buizen van Malpighi), eierstok, buisvormig hart, buikzenuwstreng. Het bloed van insecten dient niet voor het transport van zuurstof en is meestal kleurloos. Insecten hebben nauwelijks of geen slagaders, maar wel een hart.
De pijnlijkste insectensteek ter wereld is die van een kogelmier.
Bijen, wespen en hommels hebben een angel waarmee zij gif in de huid achterlaten dat een lokale, toxische of anafylactische reactie kan veroorzaken. Wespen en hommels kunnen meermalen achtereen steken, bijen niet.
Een steek van een bij of wesp is uiteraard nooit helemaal te voorkomen. U kunt wel een aantal maatregelen nemen om de kans op een steek zo klein mogelijk te maken: Niet buiten eten en/of drinken (barbecue, picknick); niet direct uit een blikje drinken. Er kan een insect in het blikje zitten.
Het belangrijkste teken dat u een stervende werkhommel hebt, zijn de vleugels . Ze raken gehavend en beschadigd door het constante heen en weer bewegen en verliezen uiteindelijk het vermogen om te vliegen.
De spirituele betekenis hommel
Bekijk alles een keer goed, selecteer, kijk of je er iemand anders blij mee kan maken, recycle en doe de rest gewoon weg. Creëer een opgeruimd nest voor een frisse start of als je het rigoureus wilt aanpakken, dan is het misschien tijd voor een andere woning.
Suikerwater is simpelweg geen goed voedsel voor bijen. Bijen hebben nectar (en stuifmeel) nodig. Nectar bevat naast suikers ook andere plantenstoffen die de bijen helpen gezond te houden. Bovendien kan het bijvoeren met suikerwater er voor zorgen dat de honing die de bijen produceren van mindere kwaliteit is.