Bijzinnen hebben niet altijd een persoonsvorm; in beknopte bijzinnen is die vervangen door het hele werkwoord (de infinitief) of door een deelwoord: Hij belde om je te bedanken.
In een hoofdzin staan de persoonsvorm en het onderwerp altijd naast elkaar. In een bijzin staan de persoonsvorm en het onderwerp meestal niet naast elkaar.
De persoonsvorm is een werkwoord dat in iedere zin voorkomt. Dit werkwoord hoort bij het onderwerp in een zin. Het geeft namelijk aan wat het onderwerp is of doet. Een zin kan nooit meer dan één persoonsvorm hebben.
Je kind kan een hoofdzin en bijzin van elkaar onderscheiden door naar de plaats van de persoonsvorm te kijken. In een hoofdzin staat deze namelijk altijd (bijna) vooraan, terwijl hij in een bijzin meestal verder naar achteren staat. Voorbeeld: Sanne plukt appels van een boom, omdat ze een appeltaart wil bakken.
Er is altijd een vervoegd werkwoord, ook in de bijzin zin. Andere werkwoorden zijn in volledige vorm (infinitief).
In essentie is een subordinate clause een groep woorden die een onderwerp en een werkwoord bevat, maar zelf geen complete gedachte vormt. Daarom wordt het een dependant clause genoemd: het is afhankelijk van een independent clause om zinvol te zijn.
Maak de zin vragend (ja/nee-vraag) -> de persoonsvorm komt vooraan in de zin te staan. Probeer de zin in een andere tijd te zetten -> het woord dat nu verandert, is de persoonsvorm. Zet het onderwerp van de zin in enkelvoud/meervoud -> het werkwoord dat mee verandert, is de persoonsvorm.
In een hoofdzin staat de persoonsvorm helemaal vooraan of direct na het eerste zinsdeel. In een bijzin staat de persoonsvorm niet vooraan, maar juist achteraan (helemaal achteraan of als een van de laatste woorden).
Bijzinnen en hun typen
Er zijn drie soorten bijzinnen: zelfstandig naamwoord, bijvoeglijk naamwoord en bijwoord . Elk volgt dezelfde schrijfmechanismen van de bijzin, maar ze fungeren allemaal als een ander woordsoort, hetzij als zelfstandig naamwoord, bijvoeglijk naamwoord of bijwoord.
Een bijvoeglijke bijzin is een bijzin die als nabepaling bij een zelfstandig naamwoord of een voornaamwoord staat. Een bijvoeglijke bijzin is nooit een zelfstandig zinsdeel, maar altijd een deel van een zinsdeel.
Finite werkwoorden zijn werkwoorden die overeenkomen met het onderwerp en de stemming, tijd, getal en persoon uitdrukken. Non-finite werkwoorden daarentegen, komen niet overeen met het onderwerp en kunnen worden gebruikt in de tegenwoordige deelwoord-, voltooide deelwoord- of infinitieve vorm om verschillende functies in een zin uit te voeren.
Tegenwoordig wordt u niet meer als derde persoon beschouwd maar als tweede persoon enkelvoud, net als jij/je. U wordt dan gecombineerd met de persoonsvorm van de tweede persoon: u hebt. U hebt is dus vergelijkbaar met jij hebt. Bij de keuze tussen u hebt en u heeft kunt u uw eigen voorkeur volgen.
Ik maak de zin vragend. De persoonsvorm komt op de eerste plaats van de zin te staan. Er is altijd maar één persoonsvorm in een gewone zin (zonder bijzinnen).
De hoofdzin in een zin vertelt de lezer wat een onderwerp van de zin doet, bijvoorbeeld Peter liep naar de winkel. Een niet-finite clausule breidt de zin uit en vertelt de lezer over een tweede ding dat het onderwerp tegelijkertijd doet, bijvoorbeeld Peter liep naar de winkel, terwijl hij hard tegen zichzelf fluit.
Omschrijving. Een bijzin (ook wel afhankelijke of ondergeschikte zin) is een zin die een zinsdeel kan zijn in een zin of een onderdeel van een zinsdeel. Een algemeen kenmerk van bijzinnen is dat ze een woordvolgorde hebben waarbij de persoonsvorm achteraan staat.
Een subordinate clause is een clausule die niet op zichzelf kan staan als een complete zin; het vult de hoofdclausule van een zin aan en draagt zo bij aan de hele betekeniseenheid . Omdat een subordinate clause afhankelijk is van een hoofdclausule om betekenisvol te zijn, wordt het ook wel een dependent clause genoemd.
Het woord omdat leidt een bijzin in. Een bijzin is niet zelfstandig, maar hoort bij de hoofdzin. Een omdat-bijzin kan daarom vaak van plaats wisselen: Omdat hij nieuwe mensen wil ontmoeten, gaat hij naar het feest.
Een bijvoeglijk gebruikte betrekkelijke bijzin kan een beperkende of een uitbreidende betekenis hebben. Het verschil wordt duidelijk gemaakt door het gebruik van de komma. Voor een beperkende betrekkelijke bijzin staat er geen komma.
Samengestelde zinnen zijn zinnen met meer dan één persoonsvorm. Een samengestelde zin noem je ook wel een meervoudige zin genoemd omdat er meer dan één persoonsvorm in zit. Een zin met één persoonsvorm noem je een enkelvoudige zin.
Een hulpwerkwoord is een werkwoord dat als 'hulp' bij het hoofdwerkwoord van de zin staat. In tegenstelling tot een zelfstandig werkwoord kan een hulpwerkwoord nooit zelfstandig voorkomen. Het komt altijd voor in combinatie met een ander werkwoord (een zelfstandig werkwoord of een koppelwerkwoord).
Zoudt is een verouderde persoonsvorm die van oorsprong bij het persoonlijk voornaamwoord gij hoorde: het was gij kwaamt en gij wildet (met een -t), dus ook gij zoudt. Voor de aanspreekvorm gij is later u in de plaats gekomen. Daarbij hoort de werkwoordsvorm zou: het is zou u, net als zou hij/zij en zou jij.